Đang tồn tại cánh đồng lúa xanh tốt bên cạnh thửa ruộng bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm dù ở vựa lúa Thái Bình, Nam Định hay Hà Nam... Người nông dân thích làm công nhân, hay chuyển qua dịch vụ thương mại hơn là cắm cúi ngoài cánh đồng, cũng là sự chuyển dịch lao động tất yếu khi đô thị hóa ngày càng mạnh. Nhưng, được chia đất mà để ruộng đồng bỏ hoang, còn người khác có nhu cầu sản xuất thì không thuê lại được. Lúa không cấy mà đất bỏ hoang cũng không thu hồi được đang là vấn đề đau đầu với cơ quan chức năng. Cả nước đang có bao nhiêu hecta đất lúa bị bỏ hoang vẫn chưa có một con số thống kê chính xác. Chỉ biết sự lãng phí là vô cùng lớn.
Bối Cầu là xã nhỏ của huyện Bình Lục, diện tích canh tác hơn 400ha. Mấy năm qua, do có điều kiện phát triển các khu công nghiệp nên nhiều lao động địa phương đã chuyển sang làm công nhân hoặc kinh doanh nông sản ở chợ đầu mối lớn nhất tỉnh Hà Nam, nên không muốn gắn với nông nghiệp nữa. Vậy nên, mấy năm qua, khoảng 40-50ha diện tích cấy lúa đã bỏ không, gây nhiều lãng phí.
Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 16 chương và 260 điều và sửa đổi, bổ sung chỉnh lý 250 điều, cũng như bãi bỏ 5 điều. Luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2025, trừ Khoản 6 Điều 190 và Điều 248 có hiệu lực ngay từ năm nay. Khoản 9 Điều 60 có hiệu lực kể từ ngày Nghị quyết số 61/2022 của Quốc hội Khóa XV hết hiệu lực thi hành.
Một đề xuất từng được các địa phương gửi gắm, đó là Luật Đất đai (sửa đổi) nên quy định sau 18 tháng mà không gieo cấy lúa, Nhà nước cần thu hồi lại đất lúa ấy. Và mong mỏi này đã được tiếp thu tại Điều 81 của Luật Đất đai (sửa đổi), khi thông qua tại Kỳ họp bất thường đầu năm 2024, nhưng quy định thời gian thu hồi chỉ sau 12 tháng liên tục không sử dụng đất.
Thời hạn cụ thể này là cơ sở pháp lý cụ thể để các địa phương thu hồi đất lúa bỏ hoang. Điều khoản này cũng cảnh báo người nông dân, đất lúa đã chia nhưng không phải là được quyền sử dụng một cách mãi mãi, nếu không sản xuất gì cả. Nhưng, để không phức tạp nảy sinh khi thu hồi đất lúa để hoang, ngay từ lúc này, phải thông tin liên tục, đầy đủ quy định mới của Luật Đất đai và nó phải đến được với mọi người nông dân.
Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!
