Phản biện xã hội Dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở: Chưa quy định rõ phần dân được thụ hưởng

Tại Hà Nội, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức hội nghị phản biện xã hội Dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Đây là hội nghị phản biện xã hội đầu tiên được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến đến các địa phương trong cả nước.

Đảng ta đã khẳng định dân chủ vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển đất nước, là cơ sở để Nhân dân phát huy quyền làm chủ, thể hiện ý chí, nguyện vọng, chính kiến và quyền lực của mình đối với hoạt động của cả hệ thống chính trị và xã hội. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chủ trương phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Phản biện về các nội dung trong dự thảo luật, các chuyên gia cho rằng, cần làm sáng tỏ lý luận về dân chủ ở cơ sở, làm rõ khái niệm cơ sở ở cả 2 khía cạnh là cấp quản lý hành chính nhà nước và ở khía cạnh cộng đồng. Trên thực tế xã và thôn là 2 cấp rất khác nhau, xã là cấp quản lý hành chính, thôn là cấp quản lý của cộng đồng, với hình thức tự quản, bằng công cụ hương ước không được trái luật pháp, thôn không phải cấp hành chính pháp lý. Do đó việc quy đinh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn cần phải được xem xét lại. Luật chú trọng vào dân chủ ở xã, nhưng cũng không được xem nhẹ dân chủ ở đô thị, nhất là một số nơi không còn hội đồng nhân dân cấp xã, huyện. 

Về thực hiện dân chủ, đây là mối quan hệ giữa quyền và lợi ích, nhưng dự thảo luật mới làm rõ phần dân được quyền giám sát, chưa rõ phần thụ hưởng của dân, là lợi ích, là thành quả xứng đáng với đóng góp của dân. Có ý kiến đề nghị, dự thảo luật cần có một điều riêng về các điều kiện để thực hiện dân chủ.

Về vấn đề thực hiện dân chủ tại doanh nghiệp, nhiều ý kiến cho rằng đây là nội dung trong thực tế rất khó để thực hiện được thực chất, các quy định về công khai thông tin tại doanh nghiệp trong dự thảo luật vẫn còn hình thức, chưa rõ mức độ cũng như hướng dẫn thực hiện. Đối với quy định về thanh tra nhân dân, nhiều ý kiến đề nghị không nên quy định trong dự thảo Luật thực hiện dân chủ cơ sở vì đã có trong Luật thanh tra.

Dương Dung