Lạm dụng chỉ định xét nghiệm và dịch vụ kỹ thuật cao quá mức gây tốn kém cho túi tiền của người dân và BHYT

Vấn đề xã hội hóa, liên doanh, liên kết, hợp tác đặt máy móc, thiết bị trong khám chữa bệnh được đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn tỉnh Bắc Cạn) đề cập trong phiên thảo luận của Quốc hội về dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) sáng nay 13/6.

Vấn đề được nhiều cử tri phản ánh đó là tình trạng lạm dụng chỉ định xét nghiệm và lạm dụng chỉ định dịch vụ kỹ thuật cao quá mức cần thiết đối với những máy móc xã hội hóa, gây tốn kém cho túi tiền của người dân và bảo hiểm y tế. Đáng lưu ý là do thiếu quy hoạch rõ ràng cho nên hiện nay đang có sự mất cân đối rất lớn trong huy động nguồn lực. Xã hội hóa, liên doanh, liên kết hiện nay chủ yếu mới tập trung ở những thành phố lớn và những nơi có điều kiện thuận lợi. Trong khi đó ở những cơ sở y tế tuyến dưới, nhất là ở những địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn rất cần xã hội hóa thì lại không thể xã hội hóa được và dẫn tới thiệt thòi cho những bệnh nhân ở khu vực này.

Theo dõi các vụ án vừa qua trong lĩnh vực y tế thấy rằng, việc thổi giá không chỉ được phát hiện trong các dự án đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế mà còn được phát hiện trong việc triển khai các đề án xã hội hóa liên danh liên kết, hợp tác đặt máy móc thiết bị, khám chữa bệnh tại một số bệnh viện công lập.

 Có thể lấy ví dụ điển hình như là vụ án tại Bệnh viên Bạch Mai, đã ký hợp đồng cho phép đối tác đặt robot hỗ trợ phẫu thuật, với giá máy trong hợp đồng liên kết gấp 5 lần giá trị thực, từ 7,4 tỉ lên 39 tỉ, làm lợi cho một nhóm người nhưng đã gây thiệt hại cho hơn 600 bệnh nhân đã sử dụng máy này.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên có nhiều, nhưng theo ý kiến của các chuyên gia, các nhà quản lý thì một trong những nguyên nhân quan trọng là do lĩnh vực này hành lang pháp lý còn chưa hoàn thiện, thiếu chặt chẽ, có nhiều lỗ hổng dẫn đến vừa khó khăn cho các bệnh viện trong triển khai, vừa dễ rủi ro cho cả bệnh viện lẫn đơn vị tư nhân tham gia và nhất là dễ bị lợi dụng để cấu kết nhóm lợi ích gây thiệt hại cho bệnh nhân và gây thiệt hại cho nhà nước.