Thủ tục đơn giản, thời gian phát hành ngắn và linh động là những đặc điểm thu hút doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ. Khối lượng trái phiếu riêng lẻ hiện chiếm đến 96% cơ cấu thị trường với mức lãi suất dao động khoảng 15%/năm. Tuy nhiên, sự phát triển ồ ạt của thị trường này đã bộc lộ những điểm yếu trong các bản chào bán trái phiếu.
Việc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hủy 9 lô trái phiếu do Tân Hoàng Minh phát hành do sử dụng vốn không đúng mục đích phát hành đã dần dần bộc lộ những rủi ro tiềm ẩn của kênh huy động vốn này. Cụ thể, thông tin về các đợt phát hành và số lượng của loại trái phiếu riêng lẻ chưa được cung cấp đầy đủ và minh bạch. Đồng thời, trách nhiệm của các bên liên quan về việc bảo lãnh phát hành hay phân phối trái phiếu, quản lý tài sản đảm bảo chưa quy định rõ ràng.
Ông ĐỖ BẢO NGỌC - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chứng khoán Kiến Thiết: “Chúng ta nên nâng cao chế tài xử lý vi phạm của các đơn vị tư vấn, đơn vị phát hành, tổ chức trung gian khi tham gia phát hành trái phiếu riêng lẻ, để họ hoạt động có trách nhiệm. Thứ hai nữa là chúng ta tuân thủ yếu tố cung cấp thông tin đầy đủ cho người mua trái phiếu, để người mua hiểu được quyền được tiếp cận thông tin trước khi mua. Nếu mà làm như thế thì thị trường trái phiếu sẽ phát triển mạnh mẽ và bền vững ở cả chiều an toàn cho nhà đầu tư, cũng như nâng cao chất lượng phát hành của các tổ chức phát hành và tổ chức tư vấn.”
Tiến sĩ CẤN VĂN LỰC - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV: “Một số nhà đầu tư chưa chuyên nghiệp nên vẫn chưa có đầy đủ hiểu biết về trái phiếu. Cần dứt khoát sớm hình thành những tổ chức tín nhiệm. Đây là những tổ chức quan trọng giúp nhà đầu tư, các công ty tài chính nắm bắt được mức độ rủi ro của trái phiếu được phát hành và bản thân công ty phát hành.”
Đặc biệt, chưa có cơ quan quản lý nào nhận trách nhiệm giám sát các đợt chào bán, hay phát hành trái phiếu riêng lẻ. Trong khi đó, đây là loại trái phiếu "ba không": không tài sản đảm bảo, không xếp hạng, không bảo lãnh thanh toán”. Các nhà đầu tư hoàn toàn vì lòng tin và sự hấp dẫn của dự án mà doanh nghiệp phát hành đưa ra nên sẽ đối mặt không ít rủi ro. Vì vậy, cần sự thành lập của những tổ chức đánh giá xếp hạng mức độ tín nhiệm hay giám sát hoạt động sử dụng vốn của doanh nghiệp. Ví dụ ở các thị trường tài chính phát triển có những tổ chức đánh giá tín nhiệm uy tín như S&P hay Moody’s.
Tiến sĩ CẤN VĂN LỰC - Chuyên gia Kinh tế: “Khuyến khích các nhà đầu tư trong giai đoạn đầu khi thông tin còn bất cập, hiểu biết kinh nghiệm chưa có nhiều thì nên thông qua công ty quản lý quỹ để chúng ta vừa học hỏi kinh nghiệm, vừa tích lũy kiến thức. Sau này khi trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp hơn thì sau này có thể tự mình đầu tư.”
Thêm vào đó, siết chặt các quy định phát hành riêng lẻ, tăng mức xử phạt đối với hành vi phát hành trái phiếu sai quy định, đồng thời đưa thêm các công cụ để kiểm định chất lượng, giám sát việc sử dụng trái phiếu sẽ giúp thị trường trái phiếu phát triển đúng tiềm năng trong thời gian tới.
