Theo kế hoạch, dự kiến ngày mai 13/7, Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về dự án Luật Đường bộ. Trong tờ trình Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đề xuất thu phí sử dụng cao tốc do Nhà nước đầu tư theo số kilomet phương tiện chạy trên đường. Trước khi đưa vào dự thảo nhằm luật hóa nội dung này, Bộ Giao thông Vận tải từng nhiều lần đề xuất thu phí một số tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư và cũng đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều.
Trong khi đề án thu phí cao tốc do nhà nước đầu tư mới trong quá trình đề xuất thì tại một số tuyến cao tốc do nhà nước đầu tư đã và đang lắp đặt các biển hiệu thu phí, xây dựng trạm thu phí.
Nhiều người dân băn khoăn chủ trương thu phí này sẽ khiến các doanh nghiệp vận tải thêm phụ phí. Ngoài ra, để thực hiện các dự án này bằng ngân sách nhà nước, người dân đã hoàn thành nghĩa vụ về thuế, nay thu thêm dễ xảy ra hiện tượng phí chồng phí.
Theo đề xuất mới đây của Bộ Giao thông Vận tải, một số tuyến đường bộ cao tốc do Nhà nước đầu tư hoàn thành, đi vào khai thác trước năm 2025 sẽ thí điểm cơ chế thu phí, được thực hiện trong vòng 5 năm. Số tiền thu được sau khi trừ chi phí tổ chức thu, sẽ nộp trực tiếp vào ngân sách nhà nước. Theo Bộ trưởng Bộ GTVT, đây là vấn đề phức tạp, cần phải làm ngay trong thời gian tới.
Pháp luật hiện chỉ quy định thu tiền sử dụng dịch vụ đường bộ các dự án BOT theo cơ chế giá. Đối với đường cao tốc do nhà nước quản lý, hiện vẫn chưa có quy định pháp luật về thu tiền sử dụng và quản lý theo cơ chế giá hay phí. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia đấy có thể là phương án nhằm thu hồi vốn đầu tư công để hoàn trả vào ngân sách.
Với các dự án đường cao tốc đầu tư bằng ngân sách, Quốc hội đã giao Chính phủ chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải chủ trì, phối hợp với các bộ liên quan xây dựng phương án thu hồi vốn đầu tư hoàn trả vào ngân sách. Vấn đề này cũng đã được Bộ Giao thông Vận tải khởi động 2 năm nay. Đề án đã được gửi xin ý kiến các bộ ngành trước khi gửi lên Chính phủ để báo cáo Quốc hội. Tuy nhiên, nhiều bộ ngành vẫn chưa cho ý kiến. Và như vậy, việc thu phí đường cao tốc do nhà nước đầu tư vẫn chưa có cơ sở để đánh giá tác động cụ thể.
Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!
