Cư trú và quản lý cư trú là một nội dung cơ bản và trọng yếu trong quản lý nhà nước của mỗi quốc gia trên thế giới. Đây là công cụ quan trọng và hữu hiệu để nhà nước thực hiện quản lý xã hội, kiểm soát mọi vấn đề liên quan đến tình hình dân số. Chúng ta hãy cùng tham khảo kinh nghiệm quốc tế về quản lý cư trú trong phần tổng hợp sau.
TRUNG QUỐC
Trung Quốc là một trong số ít nước trên thế giới quản lý cư trú thông qua sổ hộ khẩu, tức là thực hiện quản lý theo hộ gia đình. Một người di chuyển đến địa phương khác phải tiến hành đăng ký tạm trú hoặc chuyển khẩu nếu đủ điều kiện. Từ năm 2015, Hệ thống Cấp phép Cư trú được nới lỏng về đăng ký cư trú với mục đích thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của việc đô thị hóa tại Trung Quốc.
Nhằm thu hút thêm nhân tài và nhà đầu tư bất động sản, Trịnh Châu là thành phố lớn đầu tiên ở Trung Quốc xóa bỏ các quy định giới hạn cấp hộ khẩu.
Những người muốn định cư tại Trịnh Châu có thể tự do đăng ký hộ khẩu của thành phố, miễn là họ có việc làm hợp pháp và ổn định hoặc nơi cư trú ổn định (bao gồm cả việc thuê nhà) tại Trịnh Châu, bất kể thời gian tham gia bảo hiểm xã hội và thời gian cư trú tại Trịnh Châu là bao lâu. Vợ/chồng, con cái và cha mẹ có thể nộp đơn cùng với người nộp đơn chính.
NHẬT BẢN
Tại Nhật Bản, bất cứ nơi nào công dân chọn sinh sống, đương nhiên trở thành nơi cư trú, hưởng mọi phúc lợi và có nghĩa vụ theo quy định của địa phương. Công dân phải đăng ký với địa phương và chính quyền sẽ cấp cho công dân đó Giấy chứng nhận đăng ký lưu trú, áp dụng cả với người nước ngoài sinh sống tại đây. Khi thay đổi nơi cư trú, họ phải báo cắt khẩu tại nơi cũ và đăng ký thường trú mới với chính quyền địa phương trong vòng 14 ngày. Từ năm 2016, Nhật Bản áp dụng hệ thống định danh cá nhân "My number", nhằm thống nhất các thông tin về cư trú, thuế, bảo hiểm, thu nhập, phúc lợi xã hội. Trên thực tế, Nhật Bản có tồn tại sổ hộ tịch nhưng hiện rất ít khi được sử dụng.
MỸ
Tại Mỹ không có hệ thống đăng ký cư trú chính thức cho người dân. Chính quyền liên bang, cũng như chính quyền mỗi bang đều không có quy định cụ thể việc quản lý cư trú của người dân bằng giấy tờ hay số định danh nào; thay vào đó, ở Mỹ có nhiều hệ thống cơ sở dữ liệu để quản lý danh tính cá nhân làm cơ sở để quản lý cư trú, điển hình là hệ thống cơ sở dữ liệu cấp phép lái xe và hệ thống số an sinh xã hội.
Dù không có một hệ thống đăng ký cư trú, nhưng bằng chứng về nơi ở lại là cần thiết để tiếp cận một số dịch vụ ở địa phương. Hình thức bằng chứng về nơi ở phổ biến là giấy tờ sở hữu bất động sản hoặc hợp đồng thuê nhà. Chẳng hạn, để có thể cho con nhập học ở các trường tiểu học và phổ thông công lập, các gia đình phải có chỗ ở hiện hữu ở tại khu vực có trường học.
