Hát Xẩm là loại hình âm nhạc giàu tính nhân văn và sở hữu nhiều giá trị độc đáo cả về nội dung lẫn nghệ thuật. Đời sống xã hội của loại hình nghệ thuật này tưởng đã bị thất truyền khi các nghệ nhân Xẩm tài danh lần lượt ra đi, đem theo những giá trị nghệ thuật đặc sắc mà họ đã từng lưu giữ và thực hành.
Và cho đến nay, việc làm sống dậy nghệ thuât hát Xẩm vẫn còn nhiều thách thức, khó khăn. Đặc biệt là khi nỗ lực để trở thành Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Từng có giai đoạn phát triển cực thịnh là thế, song cũng như nhiều loại hình âm nhạc dân tộc khác, hát Xẩm đã và đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong thời đại 4.0. Khó khăn lớn nhất đến từ sự thay đổi thị hiếu của công chúng, sự cạnh tranh của các loại hình nghệ thuật hiện đại khiến Xẩm trở nên thất thế.
Nhìn từ liên hoan hát Xẩm Ninh Bình mở rộng cho thấy câu chuyện bảo tồn hát Xẩm còn nhiều trăn trở. Mặc dù các tác phẩm dự thi đều giúp cho công chúng, giúp cho người yêu xẩm cảm nhận được sự độc đáo, đa dạng của xẩm với tư cách là một loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian của vùng quê đồng bằng Bắc Bộ nhưng cách bảo tồn, gìn giữ này cũng vẫn mang tính tự phát, cá nhân mà chưa có chiều sâu.
Để bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật hát Xẩm trong đời sống đương đại, không chỉ trông đợi vào sự tâm huyết của những người yêu xẩm, cũng không chỉ dựa vào các cuộc thi, xẩm phải được gìn giữ trong môi trường diễn xướng đúng nghĩa, vốn cổ của hát xẩm phải được phục hồi đúng cách, và đặc biệt cần có định hướng và những chính sách cụ thể.
Mời quý vị và các bạn cùng theo dõi chương trình!
