Nhìn ra thế giới: Xe điện – giải pháp xanh và tiết kiệm

Đại dịch COVID-19 cùng với cuộc khủng hoảng ở Ukraine đã khiến giá nhiên liệu toàn cầu tăng cao, thúc đẩy người tiêu dùng chuyển dịch sang sử dụng xe điện, giải pháp được cho là tiết kiệm chi phí nhiều hơn. Bên cạnh đó, trong bối cảnh các nhà lãnh đạo thế giới cũng kêu gọi việc sử dụng nhiều xe điện hơn và ít động cơ đốt trong hơn, các nhà sản xuất ô tô đang buộc phải hành động và thay đổi chiến. Sau nhiều năm đứng ngoài cuộc, với danh mục sản phẩm chỉ có thêm vài mẫu xe điện hoặc hybrid, giờ đây, gần như tất cả các nhà sản xuất ô tô đều có kế hoạch tham gia sâu vào thị trường xe điện. Lĩnh vực này đã thu hút được hơn 400 tỷ USD tiền đầu tư trong một thập kỷ qua, với khoảng 100 tỷ USD được rót vào kể từ đầu năm 2020 đến nay.

XE ĐIỆN - TRONG CUỘC ĐUA SẢN XUẤT VÀ KHỞI NGHIỆP

Tại Anh, Công ty khởi nghiệp xe điện thương mại Tevva vừa cho ra mắt chiếc xe tải có trọng lượng 7,5 tấn chạy bằng pin, kết hợp sử dụng Hydro làm nguồn năng lượng dự phòng. Tevva là công ty non trẻ nhất tham gia cuộc đua trong lĩnh vực thu hút sự quan tâm từ các tập đoàn đa quốc gia như Daimler Truck và Volvo. 
Theo Tevva, bằng cách kết hợp động cơ điện và hydro, những chiếc xe tải này có thể chạy hơn 500km mà không cần dừng lại để sạc pin. Xe tải điện “lai” hydro không thải ra khí thải và ít tiếng ồn, và tổng chi phí sở hữu một chiếc như thế này chỉ tương đương với một chiếc xe tải chạy bằng dầu diesel.

Ông ASHER BENNETT, Giám đốc điều hành của Công ty Tevva: "Xe tải của chúng tôi hoàn toàn không phát thải, cả từ hệ thống pin lithium ion và hệ thống hydro. Trên thực tế, có một ít hơi nước thoát ra từ pin nhiên liệu. Đó là thứ duy nhất chúng tôi thải ra: hơi nước. Chúng tôi tập trung vào một chiếc xe tải có thể hoàn thành công việc theo đúng nghĩa của nó, ngoài ra nó còn giúp bạn tiết kiệm tiền so với tổng chi phí sở hữu một chiếc xe tải động cơ diesel."

Xe chạy bằng hydro xanh được xem là giải pháp tối ưu nhất trong ngành công nghiệp ô tô. Khí hydro tạo ra phản ứng cháy nổ trong buồng đốt của động cơ đốt trong để sinh nhiệt, sinh công nhưng chỉ tạo khí thải là hơi nước. Quá trình sản xuất hydro xanh không tạo ra khí thải nếu dùng điện từ năng lượng mặt trời hoặc gió để tách hydro từ nước. Tuy nhiên, quá trình này có chi phí rất cao và không thể sản xuất khí hydro liên tục từ mặt trời và gió. Do đó hãng ôtô Tevva đã giới thiệu hệ thống năng lượng kép, sử dụng điện và hydro đảm bảo xe tải điện không chỉ hoạt động trên các tuyến đường ngắn trong nội thành, mà có thể di chuyển trên các tuyến ngoại thành dài hơn. Việc nạp đầy nhiên liệu hydro sẽ mất 10 phút, trong khi việc sạc pin từ sẽ mất từ 5-6 tiếng. 

Ông HARSH PERSHAD, Trưởng bộ phận Hydro của Công ty Tevva: "Xe tải điện chạy bằng ắc quy thực sự tuyệt vời cho khoảng 20% thị trường. Nhưng với xe tải chạy điện kết hợp hydro, chúng tôi có thể chiếm tới 98% thị trường xe tải, bởi chúng có thể đi xa hơn, có thể hỗ trợ trọng tải nặng hơn và tiếp nhiên liệu nhanh chóng." 

Ông ASHER BENNETT, Giám đốc điều hành của Công ty Tevva: "Điều quan trọng là bạn có thể đi xa hơn, vì mỗi km bạn lái xe bằng điện rẻ hơn rất nhiều so với việc lái xe bằng nhiên liệu diesel. Đây chính là tính kinh tế của xe tải điện. Còn với hệ thống năng lượng kép như chúng tôi đang làm, chúng tôi tận dụng lợi thế của hydro để giúp bạn đi xa hơn." 

Theo kế hoạch Hãng ô tô Tevva  tiếp tục cho ra mắt các mẫu xe tải trọng 12 tấn và 19 tấn sử dụng hệ thống năng lượng kép, nhằm chiếm lĩnh thị trường xe tải hạng trung. Công ty dự kiến sẽ sản xuất 3.000 chiếc xe tải mỗi năm vào năm 2023. Giá của những chiếc xe tải này vào khoảng 4,5 đến 5,7 tỉ đồng. 

Có thể thấy, trong cuộc đua sản xuất và khởi nghiệp lĩnh vực xe điện, các hãng xe ô tô trên thế giới luôn cạnh tranh bằng những mẫu xe thông minh sử dụng công nghệ cao, tiết kiệm nhân lực mà lại thân thiện với môi trường. Theo xu hướng này, hãng xe ô tô Baidu của Trung Quốc mới ra mắt dòng xe ô tô rô bốt, được cho là tự động hoá 99% các chức năng.

Theo nhà sản xuất, mẫu ô tô điện rô bốt chắc chắn là một sản phẩm lý tưởng cho những người yêu thích công nghệ cao. Mẫu xe mới này được trang bị phần mềm lái tự động, kết hợp 12 camera gắn ở sườn xe. Nắp ca-pô được cho là hệ thống tương tự như radar, sử dụng ánh sáng laser xung hơn là sóng vô tuyến.

Ông LUO GANG, Chi nhánh xe điện (EV) của Baidu, Jidu Auto: "Điểm đặc biệt nhất trong sản phẩm mới ra mắt là gắn thiết bị thông minh có thể giao tiếp với con người, khiến mọi người cảm thấy đây không chỉ là một chiếc xe đơn thuần mà có thêm 1 người bạn rô bốt đồng hành."

Kế hoạch sản xuất xe điện của Baidu hiện đã được triển khai tại thành phố Ninh Ba, miền đông Trung Quốc. Được biết, mẫu sản phẩm đầu tiên được tung ra thị trường sẽ có giá xấp xỉ 30.000 USD.

Trong bối cảnh giá xăng dầu tăng cao tại nhiều quốc gia trên thế giới, xe điện cũng dần trở thành loại hình phương tiện thay thế được nhiều người ưa chuộng. Do việc sử dụng điện để làm năng lượng, mà giá thành của điện lại rẻ hơn nhiều so với xăng dầu nên người dùng có thể tiết kiệm được một khoản chi phí. 

Tại châu Âu, cách đây chưa đầy một thập kỷ, ôtô chạy bằng động cơ diesel chiếm hơn 50% doanh số bán hàng tại thị trường này. Tuy nhiên, con số này vào cuối năm 2021 chỉ là khoảng 18%. Trong khi doanh số xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch sụt giảm tại châu Âu, xe điện lại đang trên đà phát triển và chiếm thị phần. Hiện nhiều quốc gia châu Âu đã và đang tích cực chuyển đổi cơ sở hạ tầng cho phù hợp với xe điện. Các trạm sạc giờ đây có mặt ngày càng nhiều ở cả thành phố lớn và các thị trấn nhỏ của các nước. 

Theo các nhà nghiên cứu của Wood Mckenzie, đến năm 2040, doanh số xe điện sẽ tăng lên 45 triệu chiếc/năm, nâng tổng số xe điện lưu hành trên toàn thế giới lên 323 triệu chiếc.

XE ĐIỆN: GIẢI PHÁP TIẾT KIỆM

Tại Nam Phi, xe điện đang được xem như một giải pháp thay thế dành cho những người thường hay đi lại nhưng không muốn túi tiền bị bào mòn vì giá xăng dầu.

GreenScooter là một công ty chuyên sản xuất và cho thuê xe điện 3 bánh kiểu xe tuktuk, đồng thời cũng cung cấp dịch vụ giao hàng cho các doanh nghiệp nhỏ tại Johannesburg, Nam Phi. Từ năm 2018 tới nay, công ty này đã bán và cho thuê 60 chiếc xe điện kiểu này. Đây là một loại xe được cho là thân thiện với môi trường hơn xe máy và là một giải pháp hiệu quả đối phó với tình trạng giá xăng dầu leo thang tại Nam Phi. 

Ông FEZILE DHLAMINI, Người sáng lập GreenScooter: "Mọi người có thể sử dụng phương tiện này để tạo thu nhập và mang về nhà nhiều tiền hơn vì họ không gặp phải những rắc rối về nhiên liệu hóa thạch." 

Xe điện ba bánh có thể được sạc từ các ổ cắm điện thông thường, và được trang bị thêm một thiết bị lưu điện dự phòng, điều khiến chúng trở thành một giải pháp thay thế thiết thực cũng như thân thiện với môi trường cho các loại xe sử dụng nhiên liệu.

Ông FEZILE DHLAMINI, Người sáng lập GreenScooter: "Năng lượng là một vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến người dùng. Các khách hàng của tôi lo lắng về việc hết điện khi đi xa và tôi luôn khuyến khích khách hàng của mình sẵn sàng cho việc đó bằng việc chuẩn bị cho họ bộ sạc dự phòng."

Khi giá xăng và dầu diesel tại Nam Phi đã tăng thêm 1/3 trong 12 tháng qua và được dự báo sẽ tăng cao hơn nữa, chắc chắn nhiều người dùng sẽ chuyển sang xe điện.

Là một giải pháp tiết kiệm thiết thực nhưng với nhiều người tiêu dùng, hiện nay giá thành của các loại hình xe điện vẫn là một rào cản lớn. Và Northern Light Motor, một công ty khởi nghiệp tại Anh mới đây đã đưa ra thị trường loại hình xe điện lai giữa xe ôtô và xe đạp để khắc phục hạn chế này.

Thoạt nhìn có thể thấy chiếc xe lai trông khá nhỏ gọn, là một chiếc xe mà ai cũng có thể lái được. Công ty Northern Light Motors cho biết, loại xe lai này của họ có khả năng vận hành ổn định, cực kỳ tiết kiệm năng lượng và giá thành chỉ bằng một phần nhỏ so với một chiếc xe điện thông thường, có thể là một lựa chọn vừa túi tiền hơn đối với những người đam mê xe điện.

Ông GRAHAM BROWNE, Người sáng lập Northern Light Motor: "Chiếc xe điện này được sản xuất nhằm thu hẹp khoảng cách giữa xe đạp và ô tô. Tôi nghĩ các yếu tố quan trọng là yêu cầu về chỗ ngồi, yếu tố an toàn và cả khí động học. Đặc biệt chiếc xe được thiết kế bao bọc người lái với lực cản thấp, rất an toàn."

Thiết kế thân xe khí động học hoạt động như một cái kén an toàn cho người lái. Xe được trang bị đèn và đèn báo tại các khu vực xung quanh, phía trước và phía sau.

Ông GRAHAM BROWNE, Người sáng lập Northern Light Motor: "Tất cả các bề mặt có thể tiếp xúc đều cao hơn chiều cao của tấm cản, đây là một điều quan trọng cần được xét tới. Nó có các vách ngăn để tăng thêm độ an toàn, bên cạnh việc sử dụng các loại vật liệu tổng hợp. Vì vậy lái chiếc xe điện này an toàn hơn nhiều so với việc lái một chiếc xe đạp điện hoặc một chiếc xe máy." 

Hiện công ty này đang rao bán 3 mẫu xe với giá từ 4.800 USD đến hơn 7.000 USD, trong đó mẫu rẻ nhất được hỗ trợ bàn đạp, mẫu trung được hỗ trợ bàn đạp bằng pin, còn mẫu đắt nhất được trang bị các pin và động cơ điện có tầm hoạt động lên tới 80 kilomet. Quá trình sản xuất sẽ bất đầu trong mùa hè tới với những chiếc xe có giá thành cao nhất sẽ được bàn giao trong năm 2023.

Trong những năm trở lại đây, tình trạng ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn trên thế giới luôn cao hơn nhiều so với mức cho phép. Mặc dù có nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng các nhà khoa học và quản lý đều nhận định các phương tiện cơ giới chạy bằng động cơ xăng và diesel thông thường là thủ phạm chính.

Gần đây, Mỹ cùng nhiều quốc gia ở châu Âu đã bắt đầu ban hành luật để tiến tới ngừng sản xuất ô tô chạy bằng xăng, dầu truyền thống. Ủy ban châu Âu đã đưa ra lệnh cấm đối với các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch từ năm 2035, nhằm mục đích đẩy nhanh việc chuyển đổi sang các loại xe điện không phát thải như một phần của nỗ lực chống lại sự nóng lên toàn cầu. 

Trong bối cảnh các nhà phân phối và bán lẻ toàn cầu đang chịu nhiều áp lực về giảm khí thải và bảo vệ môi trường, các đơn đặt hàng xe điện được hy vọng sẽ tăng lên nhanh chóng ở khắp nơi trên thế giới.

XE ĐIỆN: GIẢI PHÁP XANH

Mới đây, một doanh nghiệp tại Chile đã thành lập nhà mãy sản xuất xe buýt điện đầu tiên nhằm giúp quốc gia này thực hiện các mục tiêu bảo vệ môi trường.

Reborn Electric Motor, một công ty sản xuất xe điện tại miền nam thủ đô Santiago, Chile đặt mục tiêu sản xuất được 200 xe buýt điện mỗi năm, với 2 biến thể chính phục vụ các khu vực công nghiệp hoặc dân dụng thông thường. 

Ông RICARDO REPENNING, Nhà sáng lập Reborn Electric Motor: "Chúng tôi là nhà máy xe buýt điện đầu tiên ở Mỹ Latinh, cũng là nhà máy đầu tiên trong lịch sử của Chile. Chúng tôi tập trung vào sản xuất xe buýt điện, không sử dụng động cơ diesel mà sử dụng pin lithium, động cơ điện, để có thể có sản xuất những chiếc xe buýt điện không phát thải với giá cả phải chăng." 

Theo Reborn Electric Motor, các dòng xe buýt điện của hãng này được ước tính sẽ giúp giảm thải 65000 tấn khí thải carbon vào bầu khí quyển.

Ông RICARDO REPENNING, Nhà sáng lập Reborn Electric Motor: "Chúng tôi dự kiến sản xuất khoảng 200 xe buýt điện mỗi năm. Mỗi loại xe sẽ tiết kiệm 65.000 tấn CO2 trong suốt thời hạn sử dụng, nó tương đương với một khu rừng rộng 17 km vuông. Đó là một tác động có ý nghĩa. Như vậy, với khả năng và công nghệ của mình, chúng tôi sản xuất các sản phẩm bền vững, như một cách khác để hạn chế phát thải cacbonic lâu dài." 

Ngoài ra, Reborn Electric Motor cũng cung cấp các giải pháp cho phép cải biến các xe buýt chạy bằng dầu diesel thành xe buýt điện, điều này sẽ giúp thực hiện các mục tiêu môi trường một cách bền vững, tránh lãng phí và kinh tế hơn.

Ông FELIPE CEVALLOS, Giám đốc phụ trách Động cơ điện của Reborn Electric Motor: "Chúng tôi đang tập trung vào việc thúc đẩy phát triển công nghệ. Mục tiêu của chúng tôi là đẩy nhanh quá trình sản xuất theo hướng bền vững. Đó là lý do tại sao chúng tôi có hai dòng sản phẩm: chế tạo và tái chế. Chúng tôi mong muốn sản xuất những sản phẩm với công nghệ hiện đại từ Chile và công nghệ này có thể được sử dụng trên toàn cầu." 

Cơ quan quản lý môi trường Chile cho biết quốc gia này đặt mục tiêu giảm thải 100% khí thải các bon vào năm 2050, trong đó có việc dần dần cắt giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch.

Có thể thấy, xu hướng “xanh hóa” phương tiện giao thông hiện nay đang bùng nổ trên thế giới và chắc chắn sẽ là hướng đi chủ đạo của tương lai. Nhiều quốc gia đã ban hành các chính sách cho xe điện phát triển, trong đó có lộ trình cấm xe sử dụng động cơ đốt trong. Dù vậy phải thừa nhận, để phát triển công nghệ xe xanh, chúng ta vẫn cần một lộ trình cụ thể với những chính sách khuyến khích cho các nhà sản xuất cũng như cho người sử dụng. Chưa kể, một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, xe điện mới chỉ là giải pháp trước mắt cho vấn đề môi trương vì vấn đề xử lý pin thải loại còn nhiều vướng mắc. Hy vọng các nhà sản xuất có thể giải quyết được bài toán phương tiện cũ và xử lý tái chế pin thải loại, để chúng ta thật sự có thể công nhận xe điện là một lựa chọn sáng suốt cho vấn đề môi trường.