Sửa đổi Luật Khám bệnh, chữa bệnh: Cần có tầm nhìn khái quát, dài hạn

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu cần tiếp tục làm rõ nhiều nội dung quan trong trong dự án luật, đặc biệt là vấn đề giá dịch vụ khám, chữa bệnh; các nguyên tắc và tiêu chí chung về xác định chi phí khám, chữa bệnh, quản lý thiết bị y tế, mua sắm từ các nguồn ngân sách khác nhau và tài trợ xã hội, cũng như hoàn thiện cơ chế tài chính trong lĩnh vực khám, chữa bệnh, bảo đảm tính công khai, minh bạch.

So với hồ sơ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Phiên họp thứ Năm, Dự án Luật lần này đã thu gọn thành 10 nhóm chính sách lớn, phù hợp hơn với thực tiễn, trong đó tập trung vào 05 nhóm giải pháp: 

1. Nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ của người hành nghề; 

2. Nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; 

3. Cải cách hành chính, phân cấp, phân quyền trong quản lý hoạt động khám bệnh, chữa bệnh; 

4. Bảo đảm công bằng trong tiếp cận dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh của người dân tại các vùng miền, công bằng giữa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước và tư nhân;

5. Bảo đảm các điều kiện cho việc thực hiện công tác khám bệnh, chữa bệnh.

Cơ quan thẩm tra cho rằng các chính sách được đề xuất đã thể chế hóa được quan điểm, đường lối của Đảng liên quan đến đổi mới, nâng cao chất lượng công tác khám bệnh, chữa bệnh trong tình hình mới. Tuy nhiên, đối với dịch vụ khám chữa bệnh, đây là dịch vụ đặc biệt, có tác động lớn đến quyền được chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của nhân dân, hiệu quả hoạt động của Quỹ Bảo hiểm Y tế và liên quan tới cả thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Do vậy, các cơ quan tham gia thẩm tra thống nhất quan điểm: thẩm quyền quyết định giá dịch vụ khám chữa bệnh cần thực hiện theo nguyên tắc Nhà nước thống nhất quản lý về giá và dịch vụ khám chữa bệnh thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước quy định khung giá và mức giá theo quy định của Luật Giá, bao gồm cả giá dịch vụ xét nghiệm các máy do tư nhân đặt trong các cơ sở khám chữa bệnh công lập. Ngoài ra cơ quan thẩm tra cũng đề nghị, cần nghiên cứu, tổng kết đánh giá kỹ nội dung “cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân được quyền quyết định giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh” để có cơ sở xem xét tiếp tục kế thừa trong dự thảo Luật.

Băn khoăn về cơ chế để quy định về giá dịch vụ khám, chữa bệnh của các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt câu hỏi: cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân có được tự quyết định không hay là ai quyết định việc này? Theo Điều 19 Luật Giá, Nhà nước, cụ thể là Bộ Y tế, quyết định giá dịch vụ khám, chữa bệnh đối với cơ sở khám, chữa bệnh của nhà nước. Bây giờ, để đồng bộ với Luật Giá thì xử lý như thế nào? Ai là người ra quyết định đối với giá dịch vụ khám, chữa bệnh của các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân? 

Chủ tịch Quốc hội VƯƠNG ĐÌNH HUỆ: Thu chi định mức đối với đơn vị sự nghiệp công không vì mục tiêu lợi nhuận thì có phần để tích lũy để tái đầu tư cơ sở vật chất. Nếu quy định cơ cấu giá không đề cập vấn đề này thì Bộ Y tế cần phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu thêm cơ cấu giá dịch vụ.

Đối với điều 85 dự thảo Luật quy định ngân sách nhà nước chi cho công tác khám, chữa bệnh, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần nghiên cứu bổ sung quy định này theo hướng: việc sử dụng ngân sách nhà nước chi cho công tác khám, chữa bệnh phải tuân thủ pháp luật về ngân sách, pháp luật về đầu tư và các quy định của pháp luật về chi ngân sách nhà nước, để bảo đảm mọi khoản chi từ ngân sách phải tiết kiệm, hiệu quả, đúng mục đích.

Chủ tịch Quốc hội VƯƠNG ĐÌNH HUỆ: Để đảm bảo các khoản chi, cần đấu thầu thì phải đấu thầu, cần đấu giá thì phải đấu giá., sửa Luật Khám bệnh, chữa bệnh lần này phải bảo đảm được tính minh bạch, công khai cũng như tạo thuận lợi cho các cơ sở y tế thực hiện.

Giải trình thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, căn cứ vào nghị quyết 20 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá 12 về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, Bộ chia làm 3 cấp độ chuyên môn là ban đầu, cơ bản và chuyên sâu nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc thu hẹp khoảng cách giữa các tuyến và quyết định khung giá trên cơ sở nguyên tắc này.

Ông NGUYỄN THANH LONG, Bộ trưởng Bộ Y tế: “Có 3 cấp độ chuyên sâu, đảm bảo nguyên tắc 3 bên đảm bâor chất lượng kcb..trên nguyên lỳ như vậy Bộ Y tế sẽ quy  định khung giá, và căn cứ vào khung giá đó Ban soạn thảo sẽ bổ sung vào và do Hội đồng nhân dân các địa phương quyết định vấn đề này”.

Đối với việc sử dụng ngân sách nhà nước chi cho công tác khám, chữa bệnh, theo Bộ trưởng, cơ quan soạn thảo sẽ bóc tách rất kỹ 2 vấn đề theo đúng nguyên tắc: đối với y tế dự phòng thì chi theo ngân sách nhà nước; đối với khám bệnh, chữa bệnh thì chi theo Luật BHYT. 

Ông NGUYỄN THANH LONG, Bộ trưởng Bộ Y tế: “Hiện Bộ Y tế đang được Chính phủ giao xây dựng Dự thảo Luật BHYT (sửa đổi), trong đó nêu rõ vấn đề này theo nguyên tắc chia sẻ rủi ro và đóng hưởng”.

Về cơ chế giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tư nhân, Bộ trưởng Bộ Y tế nêu rõ, qua trao đổi, thảo luận cho thấy, nếu đưa ra khung cứng thì sẽ không tạo được sức cạnh tranh, không phát triển được y tế tư nhân. Nhưng có ý kiến cho rằng, phải quy định cụ thể để đảm bảo quyền lợi cho người bệnh. Đây là vấn đề khó còn nhiều vướng mắc, hiện Bộ đang thực hiện theo nguyên tắc chung cơ chế thị trường để đảm bảo chất lượng của các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, ghi nhận và sẽ tiếp thu đầy đủ ý kiến của Chủ tịch Quốc hội và tiếp tục làm rõ thêm các vấn đề trong quá trình xây dựng dự thảo Luật trong thời gian tới./.