Khái niệm mơ hồ, đất công đang bị chuyển thành đất tư

Sáng 15/9, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Chủ trì Hội nghị có Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.

Qua phân tích thực trạng của việc quy hoạch, sử dụng đất với nhiều bất cập, tiêu cực, các đại biểu đã cho thấy sự quan tâm lớn của toàn xã hội đến vấn đề bảo đảm hài hòa lợi ích, khắc phục lợi dụng thâu tóm đất đai, phòng chống tham nhũng lãng phí, tiêu cực trong lĩnh vực “nóng” này. 

Cho ý kiến tại hội nghị, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Hùng Võ nhấn mạnh, Luật đất đai (sửa đổi) chưa quy định thế nào là đất công; Trong khi thực tiễn đang cho thấy từ giai đoạn đổi mới đến nay, có rất nhiều đất công đã rơi vào tay tư nhân hoặc hộ gia đình cá nhân, gây thất thoát nguồn lực đất đai. Do đó đề nghị bên cạnh việc rà soát lại đất công sử dụng không đúng mục đích thì trong Luật sửa đổi cần quy định rõ định nghĩa đất công và cách thức quản lý đất công.

GS.TS ĐẶNG HÙNG VÕ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường: "Đây là quy luật, chưa nhìn thấy nước xã hội chủ nghĩa cũ nào mà tránh được tình trạng đất công không rơi vào tay tư nhân do khái niệm mơ hồ khi tiếp nhận cơ chế thị trường, lập tức nguồn lực đất công rơi vào tay tự nhiên. Đừng để ý nghĩa của sở hữu toàn dân gây hại cho quá trình phát triển. Khái niệm sở hữu toàn dân về đất đai đang bị lạm dụng để chuyển đất công thành đất tư".

Đánh giá dự thảo Luật đã có nhiều điểm mới quy định về quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, thể hiện sự đổi mới quy trình quy hoạch, đảm bảo quy hoạch thống nhất. Tuy nhiên góp ý về nội dung này các ý kiến đề nghị, trong lập quy hoạch cần phải nhấn mạnh 2 nguyên tắc là: Phát triển bền vững và tuân thủ tính liên kết vùng. Đồng thời, dự thảo Luật phải lưu ý đến vấn đề điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất với những nguyên tắc cụ thể.

PGS.TS PHẠM HỮU NGHỊ, Viện Nhà nước pháp luật: "Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất là vấn đề nhức nhối thời gian qua, làm mất tính phổ biến của quy hoạch sử dụng đất, và có sự tác động của các nhóm lợi ích vào vấn đề điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất. Vì vậy, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cũng phải có quy tắc và lấy ý kiến nhân dân".

Theo thống kê sơ bộ, dự thảo luật có hơn 70 Điều trong dự thảo giao Chính phủ quy định chi tiết; vì vậy các ý kiến đề nghị hạn chế tối đa việc không quy định cụ thể trong luật mà đưa vào Nghị định, đặc biệt là chế độ pháp lý của các loại đất. Ngoài ra, đề nghị cần quy định rõ hơn việc: Phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương thiết lập công cụ kiểm soát quyền lực, giám sát thực hiện, khắc phục ách tắc, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong quản lý, sử dụng đất, giảm khiếu kiện về đất đai.

Như Thảo