Tại buổi làm việc với Bộ Công thương, sáng 02/03, Đoàn giám sát của Quốc hội về thực hiện chính sách pháp luật về công tác quy hoạch cho biết, quy hoạch ngành công thương có tầm đặc biệt quan trọng nhưng đến nay cả 5 quy hoạch ngành vẫn chậm tiến độ, trong khi lại thiếu quy hoạch công nghiệp. Tại buổi làm việc, các thành viên Đoàn giám sát cũng bày tỏ sự quan tâm đến quy hoạch điện VIII.
Dù là ngành trọng điểm nhưng báo cáo của Bộ Công thương chưa thể hiện đúng tầm quan trọng là ngành trọng điểm tham mưu cho Chính phủ về quy hoạch ngành công nghiệp trọng yêú của đất nước giai đoạn tới. Điều này đã được các thành viên Đoàn giám sát thẳng thắn chỉ rõ. Ông Trần Văn Khải - Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng quy hoạch ngành công thương còn rất nhiều vấn đề bởi trong thực tế, phải điều chỉnh quy hoạch rất nhiều nhưng chỉ với báo cáo trên giấy như thế này thì không biết giám sát thế nào?
Ông TRẦN VĂN KHẢI - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường: “Cần nhìn thẳng vào việc báo cáo của Bộ Công thương chưa đạt yêu cầu, vì đó là trách nhiệm của chúng ta trước đất nước. Đề nghị Bộ Công thương có báo cáo bám sát đề cương giám sát, đưa ra bằng chứng cho thấy lãnh đạo Bộ bám sát việc thực hiện quy hoạch. Thứ hai, Bộ Công thương đưa ra giải pháp cụ thể, vì báo cáo đưa ra giải pháp sơ sài, trong khi công việc còn ngổn ngang, vì chỉ khi bộ chủ quản đề ra giải pháp cụ thể và khả thi thì Đoàn giám sát mới yên tâm."
Chia sẻ với nhiều vấn đề khó khăn còn tồn tại của Nghành công thương vì là bộ đa ngành, nhưng Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đặt câu hỏi tại sao không có quy hoạch phát triển công nghiệp và thương mại.
Thượng tướng TRẦN QUANG PHƯƠNG - Phó Chủ tịch Quốc hội: “Trong 5 nhiệm vụ quy hoạch của Bộ Công thường đều là quy hoạch ngành cụ thể nhưng lại không thấy nói gì đến quy hoạch phát triển công nghiệp, quy hoạch phát triển thương mại. Để trở thành một nước công nghiệp phát triển thì mạng lưới công nghiệp như thế nào. Cùng với đó, thương mại, lưu thông hàng hóa từng được ví như một mặt trận và là khâu quan trọng thứ hai song không thấy nói gì, Không thấy ai làm nội dung này thì tích hợp những nội dung này vào quy hoạch tổng thể quốc gia như thế nào Tích hợp ở một ngành đã khó, tích hợp trong một bộ đa ngành càng khó hơn, song không thể vì đó không đề cập những vấn đề nêu trên."
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, trong 5 quy hoạch của ngành công thương, hiện mới có quy hoạch điện VIII được trình nhưng chưa được phê duyệt vì còn nhiều vấn đề cần bàn thêm.
Ông TRẦN QUỐC PHƯƠNG - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: “Đây là quy hoạch quan trọng và nóng nhất hiện nay. Xung quanh điện VIII cũng còn nhiều vấn đề cần bàn thêm vì còn tiếp thu COP-26, cân đối giữa các nguồn điện. Nếu làm quy hoạch khung định hướng thì ngay tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận sẽ hút hết dự án điện tái tạo, chưa kể tỉnh nào đi trước thì tỉnh đó thắng, chiến đấu giành được kwh điện thì thắng, tỉnh đi sau thì phải chịu. Đây là hạn chế của quy hoạch định hướng nhưng nếu quy hoạch chi tiết đến từng danh mục thì khâu tính toán của Bộ Công thương sẽ rất nặng nề ”.
Bên cạnh đó, một số đại biểu đề nghị Bộ Công thương làm rõ cơ sở lập quy hoạch điện gió và điện gió ngoài khởi, không chỉ chú trọng quy hoạch điện năng lượng mặt trời.
Giải trình vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cũng thừa nhận những lúng túng của Bộ khi lần đầu làm quy hoạch theo luật mới nên không tránh khỏi bỡ ngỡ.
Ông NGUYỄN SINH NHẬT TÂN - Thứ trưởng Bộ Công thương: “Tiến độ xây dựng quy hoạch chậm có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Trong các nguyên nhân chủ quan thừa nhận do năng lực, khả năng thực hiện, vì là những quy hoạch chuyên sâu, khó dự báo được tình hình. Cố gắng làm sớm để trong quý I được quy hoạch điện lực, trong quý II được quy hoạch khoáng sản”.
Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, quy hoạch là khâu rất quan trọng phục vụ sự phát triển lâu dài của đất nước, vì vậy ngoài tiến độ cũng cần đảm bảo chất lượng.
Ông NGUYỄN ĐỨC HẢI - Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng đoàn Giám sát: “Hết thời hạn mới chạy nên hết sức lo lắng đến chất lượng. Cần chú ý để bảo đảm chất lượng, sự đồng bộ, không để lại hậu quả khi thực thi. Bộ cần chỉ đạo phân công cụ thể để bảo đảm mốc thời gian hoàn thành, chất lượng, chú ý đến công tác tư vấn, thẩm định, tham vấn quốc tế vì nhiều vấn đề liên quan đến cam kết quốc tế, hiệp định thương mại.”
Về một số vấn đề liên quan đến quy hoạch khoáng sản, vật liệu xây dựng, đặc biệt là đánh giá tác động về xã hội, môi trường của các quy hoạch khoáng sản, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Công thương cần chú ý đến ranh giới quan hệ giữa quy hoạch khoáng sản với các quy hoạch khác bằng cách lấy ý kiến của các bộ, ngành. Về phương pháp lập quy hoạch, tích hợp quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Công thương cần hết sức chú ý việc kế thừa, thực hiện công khai vì các vấn đề quy hoạch của ngành liên quan nhiều đến người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước./.
