"Chảy máu di sản” ở Hội An

Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, là nơi lưu dấu đậm nét văn hoá xưa, tuy nhiên, phố cổ Hội An đang “chảy máu di sản” do các chủ sở hữu tư nhân rao bán ồ ạt, trong khi đó, chưa có các cơ chế chính sách để địa phương khắc phục tình trạng đáng báo động này.

Đây là căn nhà cổ của bà Thúy ở đường Nguyễn Thái Học trong khu phố cổ Hội An. Thời điểm trước dịch, dù được trả hơn 40 tỷ đồng nhưng bà quyết tâm không bán do đã gắn bó nhiều đời với nơi này. Tuy nhiên, trường hợp như bà Thúy không nhiều, riêng đoạn đường này, hầu hết đã sang nhượng từ lâu và chỉ còn cho thuê kinh doanh.

Hội An có hơn 1.000 nhà cổ, trong đó chỉ 10% do Nhà nước quản lý. 20% do tập thể sở hữu gồm nhà thờ tộc và hội quán, nhà lưu niệm dòng họ. Số do tư nhân sở hữu chiếm tới 70%. Trong đó, chỉ có 30% của người gốc Hội An. Đi dọc phố cổ không khó bắt gặp những biển đăng bán nhà. Người nơi khác đến mua, và tìm mọi cách cải tạo để kinh doanh. Nhà cổ Hội An khác biệt bởi được lưu giữ hầu như nguyên vẹn qua hàng trăm năm, nhưng nay mất dần chức năng và thờ cúng, chỉ còn chức năng buôn bán.

Lãnh đạo TP Hội An cho biết, địa phương khó mua lại nhà cổ để bảo tồn. Bên cạnh đó, phương án đưa người Hội An trở lại phố cổ cũng chỉ được vài trường hợp. “Chảy máu di sản” và “phai nhạt hồn phố” đang thực sự là vấn đề nhức nhối.

TP Hội An cũng sẽ thu bớt nhà cổ của các đơn vị sự nghiệp như trung tâm văn hóa, bảo tàng. Sau khi trùng tu thì khai thác, đấu giá theo chủ đề, để dần dần trả lại cho Hội An những chức năng như ngày xưa, khoảng đầu thế kỉ.

Mời quý vị và các bạn theo dõi chương trình!

Nguyễn Hùng – Lê Quang