Thanh tra theo kế hoạch và báo trước, người ta sẽ chuẩn bị hết "vở sạch chữ đẹp" để đón tiếp đoàn

Phản biện ý kiến về việc ra thông báo trước khi thanh tra của đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình) tại phiên thảo luận về dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) chiều nay 13/6, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP Hồ Chí Minh) cho hay, tỉ lệ phát hiện vi phạm thấp là do thanh tra theo kế hoạch.

Với thực tế công tác của chúng tôi tại Thành phố Hồ Chí Minh trong lĩnh vực quản lý an toàn thực phẩm, chúng tôi nhận thấy rằng trong thanh tra phải có các hình thức vừa theo kế hoạch, đồng thời là phải phát huy đột xuất và thực ra trong những lĩnh vực có nhiều vi phạm kéo dài hàng năm liền, luôn luôn bị dư luận xã hội nhìn vào để thấy hiệu quả công tác thanh tra.

Tại sao tất cả những báo cáo của thanh tra tỷ lệ phát hiện vi phạm rất thấp? Chính là vì cách thanh tra theo kế hoạch. Khi thanh tra theo kế hoạch lại còn báo trước nữa, người ta sẽ chuẩn bị hết “vở sạch chữ đẹp” để đón tiếp đoàn thanh tra và tôi nói thẳng với đội ngũ thanh tra của chúng tôi, đó là chúng ta phải phát huy tất cả những mặt mạnh, đặc biệt là trong phát hiện sai phạm thông tin từ quần chúng, đặc biệt là từ báo chí và khi làm thì phải bất ngờ, như vậy mới thực sự nắm được trên thực tế ra làm sao. 

Còn ở đây, tôi nhận thấy ý kiến của đại biểu cũng như trong luật có phần nào như chúng ta thấy, chúng ta sợ là đội ngũ thanh tra của chúng ta có sự lạm quyền, lợi dụng chức vụ hay là tiêu cực.

Cho nên vô hình chung chúng ta trói tay, trói chân thanh tra lại, trong khi mục tiêu cao nhất là làm sao để cho hiệu lực của thanh tra tốt nhất và ở đây cũng phải tương thích với việc là nhiều khi tập trung vào vấn đề tiền kiểm, tức là làm sao để thẩm định, cấp một giấy chứng nhận cho tốt. 

Nhưng còn sau đó, trong suốt quá trình hoạt động của doanh nghiệp không phải chỉ trong thực phẩm mà rất nhiều lĩnh vực khác, chúng ta không đủ lực lượng để tiến hành. Nếu chúng ta chỉ trông cậy vào thanh tra theo kế hoạch mà lại còn được báo trước nữa thì xin nói là chúng ta không thể nào hoàn thành được nhiệm vụ.