Nhìn lại hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2022, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn có nhiều đổi mới, mang tính đột phá. Kết quả các phiên chất vấn cho thấy tinh thần sát thực tế, thiết thực, tâm huyết, thẳng thắn, trách nhiệm cao của người chất vấn và người trả lời chất vấn, được nhiều đại biểu Quốc hội, cử tri, nhân dân cả nước ghi nhận và đánh giá cao.
Theo đánh giá của nhiều cử tri, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn thời gian qua luôn tạo không khí sôi nổi, thẳng thắn. Qua tranh luận tại Nghị trường nhiều vấn đề khó, phức tạp đã tìm được phương hướng giải quyết.
Ông NGUYỄN TÚC - Nguyên Ủy viên Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam: “Quốc hội tiếp tục có những đổi mới theo hướng sát dân, sát với thực tiễn cuộc sống. Do vậy giám sát của Quốc hội hay chất vấn của Quốc hội tiếp tục của Quốc hội khóa trước nhưng làm bây giờ cương quyết, thiết thực hơn. Mình thấy mừng ở chỗ đó. Hay như không khí tranh luận, không khí chất vấn trong Quốc hội dân chủ, thẳng thắn hơn."
Thành công của các phiên chất vấn, trước hết là việc lựa chọn các vấn đề chất vấn trúng, đúng, sát với thực tế, cho dù đó là chất vấn ở kỳ họp Quốc hội hay ở phiên họp của Uỷ ban TVQH. Gần đây nhất là hoạt động chất vấn tại phiên họp thứ 14 của UBTVQH, các nhóm vấn đề chất vấn tới Bộ trưởng Bộ Công an và Bộ trưởng Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch, đều là những vấn đề thiết thực, được cử tri và nhân dân quan tâm, mong muốn sớm đưa ra giải pháp để khắc phục những khó khăn, vướng mắc.
Ông NGUYỄN CÔNG LONG - Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai: "Đổi mới ở đây là Uỷ ban thường vụ Quốc Hội đã lựa chọn ngay vấn đề rất nóng bỏng cấp thiết để đưa ra và cái chất vấn của thường vụ đã tạo một môi trường đã tạo điều kiện cho tất cả toàn bộ các vị đại biểu Quốc Hội có thể tham gia được đây là điểm rất mới so với trước đây. Trước đây thì chúng ta chỉ có thể tổ chức ở phạm vi hẹp thôi, chỉ có thể các đại biểu trung ương mới tham dự được nhưng trong điều kiện hiện nay với sự áp dụng khoa học công nghệ thì tất cả các đại đều có thể tham gia được.Nghĩa là tất cả các vấn đề vướng mắc các vấn đề nóng bỏng ở địa phương cũng có thể được đưa lên bàn nghị sự ngay. Đây là điểm rất quan trọng, nó sẽ có tác động rất quan trọng cũng nâng cao được vai trò của đại biểu Quốc Hội ở tất cả các địa phương..."
Ông HOÀNG ANH CÔNG - Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên: “Câu hỏi rất sát với cuộc sống, bức xúc của người dân khi những khiếm khuyết của chính schs, nhưunxg cái người dân còn chưa hiểu hoặc vấn đề cử tri và nhân dân đang yêu cầu cần phải có sự đổi mới."
Hoạt động chất vấn có nhiều đổi mới, trong đó vai trò của đoàn Chủ toạ điều hành phiên họp đã đảm bảo đúng nguyên tắc, linh hoạt, dân chủ, kịp thời
Ông LÊ THANH VÂN - Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau: “Vai trò chủ toạ rất quan trọng, anh phải biết lựa chọn vấn đề, hướng lái để làm sao nó “bùng nổ” ra được để tranh luận. Các ý kiến được cọ sát và người ta nhận thức đầy đủ hơn các vấn đề mà đang tranh luận theo chiều hướng nào."
Ông NGUYỄN VIẾT CHỨC - Nguyên Phó Chủ nhiệm UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội: “Chất vấn càng ngày càng hiệu quả và người dân rất tin vào các cuộc giám sát tối cao thông qua cuộc chất vấn của Thường vụ Quốc hội cũng như là của đại biểu Quốc hội.”
Một trong những điểm mới của hoạt động chất vấn trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15 là việc ban hành nghị quyết chất vấn. Nghị quyết về hoạt động chất vấn được xây dựng với nhiều yêu cầu, giải pháp thực hiện và có thời hạn hoàn thành cụ thể, giúp cho việc giám sát thực hiện lời hứa và các yêu cầu của Quốc hội sau chất vấn được kịp thời, khả thi và có căn cứ.
Có thể nói, trải qua hơn 75 năm phát triển, Quốc hội luôn nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát tối cao, hoạt động giám sát của các cơ quan của Quốc hội theo quan điểm, đường lối của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Mới đây, tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đặt ra yêu cầu: “Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, nhất là giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn, phát huy dân chủ, tăng tính tranh luận, phân tích sâu, làm rõ những thành tích, ưu điểm, cũng như những tồn tại, khuyết điểm, tìm ra nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp xác đáng, khả thi. Chú trọng giám sát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát”. Do đó, việc đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giám sát là một trọng tâm của đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội Khóa XV.
