Cây hương không thể thiếu trong mỗi gia đình, trên bàn thờ tổ tiên. Nghề làm hương chủ yếu được làm vào thời điểm nông nhàn và cũng để phục vụ Tết nguyên đán. Mời quý vị và các bạn cùng đến với những hình ảnh đẹp tại làng nghề làm hương của người Giáy ở vùng cao Tây Bắc.
Trong khoảng sân nhỏ, bà Lý Thị Sinh đang miệt mài với nghề làm hương. Hơn 40 năm gắn bó với nghề truyền thống của gia đình, bí quyết làm hương thủ công vẫn luôn được bà gìn giữ. Bởi vậy, trải qua bao thăng trầm, hương của người Giáy vẫn giữ nét độc đáo riêng.
Bà LÝ THỊ SINH - Thôn Bản Vai, xã Bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai: “Khách cũng hay khen ngợi là nhà mình làm hương truyền thống nên dùng quen. Mình cứ giữ bản sắc nhà mình làm từ bao đời nay, đời này là đời thứ 3 rồi, tiếp tục truyền cho đời con, đời cháu”
Làm hương khá kì công. Có rất nhiều công đoạn từ sơ chế đến trộn bột hương đòi hỏi người làm hương phải khéo léo và tỉ mỉ. Do được làm hoàn toàn từ nguyên liệu tự nhiên nên hương của người Giáy có mùi thơm nồng, vàng nâu và cứng chắc.
Bà LÝ THỊ SINH - Thôn Bản Vai, xã Bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai: “Đầu tiên là phải đi lấy cây mai rồi đo từng gióng 1, đủ tầm hương dài của nó xong cô mới cắt, xong đi ngâm. Cái bột của nó thì phải lấy đúng vỏ cây kháo cộng thêm với cây bột nhớt sau đó mới nghiên ra.”
Bà LÝ THỊ XUÂN - Thôn Bản Vai, xã Bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai: “Cái này làm quen thì nó như nhau, cái nào cũng như cá nào thì người ta mở xem cái nào cũng như nhau là người ta thích lắm, đều, cái chẻ hương cũng đều, vuônng vắn như thế này.”
Với người Giáy, làm hương không phải nghề thu nhập chính. Vào những ngày lễ, Tết, người Giáy thường gùi hương ra chợ để bán, một bó hương có giá bán khoảng 20.000 đồng. Mỗi người có thể làm được 1000 cây hương mỗi ngày. Bởi vậy, hương của người Giáy không đơn thuần chỉ sử dụng trong đời sống tâm linh mà còn là một sản phẩm sáng tạo, thể hiện tâm huyết của người làm hương.
Ông NGUYỄN VĂN TÂM - Trưởng phòng Văn hoá - Thông tin huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai: “Trong các đề án phát triển của huyện, phòng Văn hoá thông tin đã phối hợp với các phòng ban chuyên môn tham mưu cho huyện có những phương án bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống làm hương của đồng bào dân tộc Giáy của huyện Bát Xát gắn với yêu cầu phát triển, bảo tồn văn hoá và phát triển du lịch.”
Trên khắp các bản làng vùng cao, đâu đó ta cũng bắt gặp hình ảnh những cây hương rực rỡ, thơm ngát dưới ánh nắng. Nghề làm hương được lưu truyền qua nhiều thế hệ càng khẳng định nét văn hoá trường tồn của đồng bào dân tộc Giáy với thời gian.
