Sáng 10/01, Quốc hội thảo luận trực tuyến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự.
Đa số ý kiến nhất trí với sự cần thiết, quan điểm xây dựng, phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự án luật để tháo gỡ ngay một số khó khăn, vướng mắc có tính cấp bách hiện nay. Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị cân nhắc việc ban hành luật, cũng như làm rõ cơ sở chính trị, pháp lý và cơ sở thực tiễn để ban hành luật theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Đa số ý kiến đại biểu bày tỏ đồng tình với việc ban hành một luật sửa nhiều luật. Đồng thời nhấn mạnh, việc này sẽ tháo gỡ được những vướng mắc do luật pháp đặt ra một cách kịp thời, đáp ứng những yêu cầu của cuộc sống; Sửa đổi như vậy sẽ mang tính đồng bộ giữa các luật - cùng một vấn đề có thể sẽ được quy định ở nhiều luật khác nhau.
Ông Trần Quang Minh - Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình: Về nội dung dự thảo luật đảm bảo phù hợp với mục đích, yêu cầu, phạm vi điều chỉnh chính sách trong đề nghị xây dựng luật đã được Chính phủ trình Quốc hội. Các nội dung của dự thảo luật đảm bảo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh và đời sống xã hội, nhất là trong điều kiện phòng, chống dịch COVID-19. Việc thông qua luật sẽ tháo gỡ điểm nghẽn trong phát triển kinh tế, củng cố an ninh, thể hiện rõ ràng sự quyết tâm trong công tác xây dựng luật pháp, một trong ba khâu đột phá về thể chế, chính sách hạ tầng mà Quốc hội khóa XV đã đặt ra.
Mặc dù Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã quy định các trường hợp được phép sử dụng kỹ thuật một luật sửa nhiều luật và việc áp dụng kỹ thuật này đang có xu thế tăng lên. Tuy nhiên, đối với việc “1 luật sửa 8 luật” lần này một số đại biểu vẫn bày tỏ băn khoăn.
Ông Nguyễn Anh Trí - Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội: Tại sao lại chỉ có 8 mà không là 9, là 10, là 11... Đã hết những vấn đề vướng cần phải sửa đổi chưa? Cách thức tìm ra, phát hiện để các nội dung đưa vào sửa như vậy đã được chưa? Liệu sau luật này thì còn có những luật tương tự như thế này nữa không? Tôi rất ủng hộ việc có 1 luật sửa nhiều luật như thế này. Tuy nhiên tôi nghĩ việc này cần làm hàng năm, từ kỳ họp đầu năm, cần thu thập ý kiến cho tất cả các luật, đạo luật và kỳ họp thứ 2 hằng năm thảo luận và thông qua. Làm như vậy mới sửa đổi kịp thời, sát thực, đầy đủ và hiệu quả và nhân dân, cử tri thì dễ theo dõi và dễ vận dụng.
Đại biểu Hoàng Minh Hiếu đoàn Nghệ An nhấn mạnh, nghiên cứu kinh nghiệm của các nước cho thấy, kỹ thuật một luật sửa nhiều luật không thể thay thế hoàn toàn cho kỹ thuật lập pháp truyền thống mà chỉ nên được áp dụng trong một số trường hợp nhất định và phải bảo đảm có sự kiểm soát chặt chẽ. Do đó việc sửa đổi, bổ sung lần này chỉ nên tập trung vào việc tháo gỡ những điểm nghẽn, vấn đề bất cập thực sự đã rõ để góp phần thúc đẩy sự phát triển đất nước.
Ông Hoàng Minh Hiếu - Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An: Thứ nhất, chỉ xem xét thông qua những nội dung cấp bách, thực sự là điểm nghẽn, điểm vướng mắc đã được làm rõ, có sự thống nhất cao, không xem xét, thông qua những nội dung còn có nhiều ý kiến khác nhau. Thứ hai, do dự luật này điều chỉnh nhiều vấn đề tách biệt, không liên quan đến nhau về mặt nội dung nên đề nghị khi biểu quyết thông qua Quốc hội cần biểu quyết riêng từng nội dung được sửa đổi, bổ sung trước khi biểu quyết thông qua toàn dự luật…
Lý giải về lý do dùng một luật để sửa 8 luật, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết đây là một ngoại lệ để xử lý những vấn đề vướng mắc mang tính quan trọng, cấp bách.
Ông Lê Thành Long - Bộ trưởng Bộ Tư pháp: Xuất phát từ các rà soát của các bộ, các địa phương, việc này chúng ta đã làm trong gần 2 năm qua rồi, có khá nhiều đề xuất khác nhau. Các Bộ, các cơ quan có nghiên cứu, chắt lọc, chọn ra lúc đầu là 10, sau đó chỉnh lý còn 8. Nguyên tắc ở đây là chọn ra những vấn đề ất bức xúc, cố gắng mang tính độc lập mà Quốc hội xem xét ban hành rồi có thể thực hiện được và ít kéo theo sự thay đổi của các luật khác hoặc thậm chí là không, tinh thần là như vậy. Khó ở đây tức là xử lý những cái vướng mà những cái vướng rất là hóc búa, đồng thời đánh giá mối quan hệ giữa các luật, đó là một thách thức. Chúng ta phải sử dụng một quy định về ngoại lệ ở trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tức là một luật sửa nhiều luật.
Đối với ý kiến đề nghị mở rộng phạm vi sửa đổi của dự án Luật này, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết sẽ nghiên cứu và báo cáo Chính phủ tiếp tục tiếp thu, chỉnh lý. Hiện cùng với luật này, Chính phủ đang lập đề nghị để sửa đổi tổng thể Luật Điện lực, Luật Nhà ở và trong chương trình xây dựng luật pháp lệnh năm 2022 của Quốc hội có xem xét Luật Đất đai./.