Chiều 06/1, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại về công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025. Các đại biểu đề nghị Chính phủ cần làm rõ về việc cân đối, điều hoà các nguồn vốn được cân đối từ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội và nguồn vốn ngân sách Quốc hội đã bố trí từ kế hoạch đầu tư công trung hạn.
Đây là dự án trọng điểm và nằm trong gói kích thích nền kinh tế, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Các đại biểu Quốc hội tán thành với chủ trương đầu tư tuyến đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 với chiều dài 729 km.
Ông Phạm Đình Toản - Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên: “Nguồn vốn cho số km còn lại là 146 nghìn tỷ, chia làm 2 kỳ, trong đó vốn phân kỳ 47 nghìn tỷ…
Ông Nguyễn Việt Thắng - Đại biểu Quốc hội tỉnh Kiên Giang: “Tôi nhất trí cao cho dự án này, Chính phủ chuẩn bị rất chu đáo. Tuy nhiên có một điều là việc đoạn từ Cần Thơ đến Cà Mau chỉ có 4 làn xe, trong khi trung bình các tuyến khác là 6 làn xe. Đây là khu kinh tế trọng điểm phía Nam, việc vận chuyển nông thủy sản là cấp thiết thế nên đường xá không rộng rãi sẽ gây nhiều khó khăn. Tôi đề nghị quy hoạch cho đồng bộ, phải 6 làn xe, nếu không có vốn thì chúng ta phân kỳ đâu tư”
Trong giai đoạn 2021 - 2025, dự án sẽ được bố trí khoảng 119 nghìn tỷ đồng, gồm hơn 47 nghìn tỷ đồng từ nguồn vốn đầu tư công trung hạ và hơn 72 nghìn tỷ đồng cân đối từ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, Chính phủ cần làm rõ phương án điều hoà, khả năng hấp thu vốn từ 2 nguồn này.
Bà Đoàn Thị Thanh Mai - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội: “Trong Kế hoạch đầu tư công đã phần bổ 47.000 tỉ, còn thiếu gần 100.000 tỉ sẽ chuyển sang 2026-2030, còn giai đoạn này lấy từ chương trình phục hồi kinh tế. Tôi cảm tưởng vì có chương trình phục hồi kinh tế nên mới vội vàng trình kế hoạch này, chứ giai đoạn 2023 mới khởi công, còn trước đó chỉ là giai đoạn chuẩn bị thì không thể nào tiêu hết được nhiều như thế. Như vậy ý nghĩa phục hồi kinh tế cho giai đoạn 2023 sẽ không có ý nghĩa nhiều.”
Nếu thực hiện đúng quy trình đầu tư công đến năm 2025, dự án sẽ khó có thể hoàn thành theo đúng tiến độ Chính phủ đề xuất. Do đó, cần phải linh hoạt áp dụng cơ chế đặc thù trong phân cấp, uỷ quyền…
Ông Nguyễn Hữu Toàn - Đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu: “Phải có nhiều công việc phải thực hiện đồng thời, thực hiện quyết liệt trong việc thực hiện cũng như đầu tư. Chính phủ căn cứ tình hình để báo cáo Quốc hội để có phương án uỷ quyền, phân cấp, đảm bảo tiến độ”.
Chính phủ cũng cần làm rõ cơ sở tính toán tổng mức đầu tư, suất đầu tư của dự án khi giá trị đầu tư cho mỗi Km đường này lên tới hang trăm tỷ đồng.
Ông Hoàng Văn Cường - Đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội: “Tổng mức đầu tư hơn 146 nghìn tỷ, nhưng cơ sở nào cho ra tổng mức như thế. Dự án này cho thấy suất đầu tư tăng đột biến, khoảng 201 tỷ/km,trong khi đó giai đoạn 2017-2020 khoảng 107 tỷ, 122 tỷ, 125 tỷ/km bao gồm cả giải phóng mặt bằng. Có thể khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nền đất không vững như khu vực khác, nhưng đó là điều cần tình toán kỹ”
Đồng thời, Chính phủ làm rõ cơ chế nhượng quyền thu phí, tổ chức thu phí, khẩn trương rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật, khắc phục những tồn tại, hạn chế,....của việc thu phí các các công trình giao thông để thu hồi vốn đầu tư dự án.
Ông Trịnh Xuân An - Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai: “Về thu hồi vốn, tờ trình, làm rõ chu trình thu hồi vốn, tờ trình đề xuất nhượng quyền thu phí BOT, nhượng quyền như thế nào, nhưng đến nay chưa có kế hoạch cụ thể, rất khó đánh giá, băn khoăn. Đây là vấn đề lớn.”
Ông Hồ Đức Phớc - Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam: “Thực hiện đấu thầu đề lập trạm thu phí chuyển giao cho tư nhân quản lý. Việc thu hồi vốn thực hiện trong 5-7 năm và Nhà nước thu hồi trạm”
Về phương án phân chia các dự án thành phần và tiến độ hoàn thành; Cơ chế, chính sách triển khai đầu tư Dự án; phương án giải phóng mặt bằng, tái định cư; phương án thiết kế sơ bộ và lựa chọn công nghệ chính thực hiện dự án…cũng được các đại biểu thảo luận kỹ./.
