Hơn 355.000 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa được phân bổ

Trong phiên làm việc chiều 9/8, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 cho danh mục dự án đã hoàn thiện thủ tục đầu tư và bổ sung, điều chỉnh kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đợt 3.

Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến 114 dự án của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định với dự kiến tổng số vốn hơn 96.321 tỷ đồng từ nguồn ngân sách trung ương. Trong đó, dự án Đường bộ Cao tốc Bắc Nam phía đông với số vốn dự kiến giao hơn 47.168 tỷ đồng. 14 bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị bổ sung số vốn hơn 4.104 tỷ đồng từ nguồn vốn nước ngoài NSTW. Riêng Bộ giao thông vận tải đề nghị điều chỉnh giảm kế hoạch vốn dự án cầu Đại Ngãi (thuộc địa phận hai tỉnh Trà Vinh và Sóc Trăng) để điểu chỉnh tăng tương ứng cho dự án cầu Ninh Cường và dự án Cao tốc Mỹ An – Cao Lãnh giai đoạn I.

Cũng theo báo cáo của Chính phủ, hiện nay số vốn còn lại chưa giao chi tiết cho các dự án và chưa phân bổ cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương vẫn còn hơn 355.483 tỷ đồng. Uỷ ban Tài chính Ngân sách cho rằng tiến độ giao vốn chậm, ảnh hưởng lớn đến việc triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn. Đề nghị Chính phủ quyết liệt đôn đốc, chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án, phân bổ hết số vốn còn lại theo quy định trước 31/12/2022. Sau thời hạn trên, chuyển toàn bộ số vốn còn lại vào dự phòng chung để tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công.

Cho ý kiến về nội dung này, các thành viên UBTVQH yêu cầu làm rõ tình trạng giải ngân vốn đầu tư công chậm cũng như việc chưa phân bổ gói hỗ trợ Chương trình phục hồi kinh tế theo Nghị quyết 43 của Quốc hội. Đồng thời, yêu cầu Chính phủ làm rõ các nội dung liên quan như thay đổi cơ cấu vốn của Bộ, ngành, địa phương; nguồn vốn điều hoà và việc điều chỉnh vốn cho một số dự án.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng: Trong thời gian qua, mặc dù nhiều luật, nghị định đã sửa, tuy nhiên, giải ngân vốn đầu tư công chậm vẫn trở thành căn bệnh trầm kha. Điều này có thể thấy qua gói hỗ trợ phục hồi phát triển kinh tế theo nghị quyết 43 của Quốc hội đã gần hết năm đầu tiên triển khai, nhưng vẫn chưa phân bổ, chưa có danh mục đầu tư dự án, đồng nghĩa với việc chưa giải ngân được vốn.

Chủ tịch Quốc hội VƯƠNG ĐÌNH HUỆ: “Nên chăng trong kết luận lần này giao cho Ủy ban Tài chính - Ngân sách chủ trì phối hợp với các cơ quan hữu quan có báo cáo thống kê toàn bộ số vốn có trong chương trình trung hạn và theo Nghị quyết 43 chưa giao, chưa phân bổ được như một báo cáo giám sát gửi đến Chính phủ để biết, để lo và để báo cáo trước Quốc hội."

Giải trình nội dung này, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng: Có 3 yếu tố khiến giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng đầu năm mới đạt hơn 34%, thấp hơn cùng kỳ năm ngoài 2%. Trong đó có giá cả nguyên vật liệu xây dựng tăng cao khiến hầu hết các nhà thầu án binh bất động chờ chính sách; Có tâm lý e ngại xử lý các vấn đề đất đai, thủ tục đầu tư ở nhiều địa phương.

Ông NGUYỄN CHÍ DŨNG, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: "Sắp tới Chính phủ sẽ ban hành Nghị quyết để tháo gỡ ngay một số  khó khăn vướng mắc và đưa ra giải pháp hữu hiệu để thúc đẩy giải ngân trong những tháng cuối năm. Hầu hết các bộ, ngành, địa phương cam kết giải ngân hết số vốn được giao. Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận định năm nay giải ngân đạt 92%."

Về một số nội dung cụ thể, các thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ làm rõ việc thay đổi cơ cấu vốn của Bộ, ngành, địa phương; Nguồn vốn điều hoà; việc điều chỉnh tăng/ giảm tương ứng vốn nước ngoài và vốn đầu tư công trung hạn cho Dự án Cầu Đại Ngãi, cũng như việc điều chỉnh các dự án khác.

Ông NGUYỄN PHÚ CƯỜNG, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội: Một cái nó nằm trong cơ cấu vốn đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 59 mà đúng cơ cấu đó thì thẩm quyền của Chính phủ triển khai và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nếu tổng hợp các ngành, địa phương và trung ướng mà thay đổi cơ cấu mà thấy quan trọng, cấp bách thì tôi kiến nghị nên tập hợp báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét.

Ông HOÀNG THANH TÙNG, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội: “Liên quan đến dự án cầu Đại Ngãi, tôi rất băn khoăn bởi rút vốn ra nhưng chưa phê duyệt bổ sung vốn vào. Các dự án thuộc danh mục Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ chưa trình, nếu rút ra mà sau này giả sử khi Chính phủ trình dự án mà cấp thiết hơn, lại không bố trí được vốn cho dự án này thì lại là vấn đề đặt ra.”

Các thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ, Bộ , các địa phương thực hiện việc bổ sung, điều chỉnh kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 đúng theo luật đầu cư công, Luật ngân sách Nhà nước, các nghị quyết của Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội VƯƠNG ĐÌNH HUỆ: "Tinh thần chung là phải tôn trọng thượng tôn pháp luật. Bây giờ đang rà lại một loạt vốn ngân sách trung ương bố trí cho một số lĩnh vực. Các bộ đang phải báo cáo. Nếu thay đổi mà các tỉnh khác cũng đề nghị thay đổi thì có chấp nhận không. Bây giời phải xem lại các thủ tục khi đưa vào danh mục đầu tư công. Luật Đầu tư công quy định đến thời hạn nếu không có chủ trương đầu tư thì không thể vào danh mục đầu tư công. Giờ chúng ta điều chỉnh danh mục mà các địa phương không thực hiện được thì sao, trách nhiệm là của ai." 

Kết luận nội dung này, trong tổng số hơn 100 nghìn tỷ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc giao kế hoạch vốn cho 3 dự án quan trọng quốc gia hơn 78 nghìn tỉ đồng gồm: Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông 21-25,  Dự án đường vành đai 4 - vùng Thủ đô Hà Nội là và Dự án đường vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Duyên