UBND TP Hà Nội đang lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo Nghị quyết quy định về diện tích nhà ở tối thiểu để đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ. Theo nội dung dự thảo thì diện tích nhà ở tối thiểu khi giải quyết đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp đối với khu vực nội thành là 15 m2/ người và khu vực ngoại thành là 8 m2/người.
Luật Cư trú năm 2020 có quy định giao cho HĐND cấp tỉnh quyết định diện tích bình quân chỗ ở tối thiểu khi đăng ký thường trú nhằm đảm bảo điều kiện sống cần thiết cho người dân, phù hợp với quản lý cư trú và tình hình chính sách an sinh xã hội trên địa bàn. Đồng thời, cũng là quy định để có thể phân bổ dân cư. Thế nhưng, đề xuất về diện tích của Hà Nội lại nhận được nhiều ý kiến phản hồi trong đó nhiều nhất là những băn khoăn từ phía người dân.
Đề xuất thuê nhà 15m2/người mới được đăng ký thường trú dẫn đến người giàu và thu nhập cao được hưởng lợi lớn, trong khi người thu nhập thấp bị ảnh hưởng. Từ đó sẽ nảy sinh mâu thuẫn xã hội rất lớn. Người giàu hưởng lợi, người nghèo chịu thiệt. Vào thời điểm cuối năm 2022, quy định diện tích tổi thiểu để được giải quyết thủ tục thường trú là 20m2/người. Tuy nhiên có nhiều ý kiến cho rằng, 20m2/người là quá cao, cao hơn nhiều so với 8m2 đã đưa ra. Hiện nay Hà Nội đã điều chỉnh xuống còn 15m2.
Hà Nội đề xuất như vậy trong thời điểm này là chưa hợp lý. Lý do là với mức thu nhập của người dân như hiện nay, yêu cầu này đối với người thuê nhà sẽ khó đáp ứng được (diện tích này hiện có giá cho thuê từ 2-3 triệu đồng). Đối với người lao động trong khu vực công và công nhân chắc chắn sẽ không đáp ưng được điều kiện này.
Hoạch định chính sách là công đoạn đầu của chu trình chính sách, nhưng nó lại cần hỗ trợ bởi toàn bộ quy trình phân tích thấu đáo, đầy đủ và tích hợp của chính sách công. Thiếu những phân tích chính sách đúng đắn, khách quan, thấu đáo, thực chứng thì sẽ không thể có chính sách tốt, công bằng và khả thi. Do đó, cần phải có đơn vị tư vấn chính sách độc lập, có nguồn lực thực hiện đánh giá tác động chính sách một cách cẩn trọng, từ đó đề xuất các giải pháp khả thi và công bằng.
