Cuốn sách “Duy Tân thập kiệt” của tác giả Nguyễn Tiến Lực, người đã dành rất nhiều thời gian say mê và nghiên cứu về đất nước mặt trời mọc. Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ của dịch giả Nguyễn Quốc Vương về cuốn sách này để có thêm một lăng kính nhìn nhận về một giai đoạn đầy biến động của Nhật Bản, cũng như 10 nhân vật lịch sử có thật đã đóng góp vào những đổi thay của thời đại.
Minh Trị Duy Tân không chỉ được biết đến như một sự kiện lật đổ chính quyền Mạc phủ, thiết lập chính quyền Minh Trị ở Nhật Bản mà đó còn là một chuỗi cải cách kéo dài gần 30 năm, làm biến đổi sâu sắc về chính trị, kinh tế, xã hội và văn hoá của Nhật Bản. Chính vì vậy, rất nhiều nhà văn hoá và nhà sử học trên thế giới vẫn luôn quan tâm và mong muốn tìm hiểu về những nhân vật lịch sử, những nhà tư tưởng đã đóng góp vào sự nghiệp duy tân, xây dựng Nhật Bản.
Dịch giả NGUYỄN QUỐC VƯƠNG
"Duy tân thật kiệt" là cuốn sách được viết bởi tác giả Nguyễn Tiến Lực. Trong cuốn sách này tác giả kể về cuộc đời sự nghiệp cũng như ảnh hưởng của 10 nhân vật xuất sắc nổi bật trong giai đoạn cuối thời Mạc phủ Tokugawa và trong thời Minh Trị duy tân. 10 nhân vật này được kể dưới nhiều góc độ, ví dụ như công lao của họ đối với nước Nhật trong giai đoạn xây dựng chính phủ mới cũng như xây dựng một nước Nhật cận đại. Ngoài ra tác giả còn nói về con người cá nhân, viết về nhân vật cho nên trong đó tác giả cũng dành một số thời lượng nhất định, một dung lượng nhất định để kể về tuổi thơ, cũng như cá tính và nhân cách của từng nhân vật…. Và đấy cũng là điều tạo nên sự thú vị của tác phẩm.
Tác giả Nguyễn Tiến Lực đã từng du học Nhật Bản, thông thạo tiếng Nhật và đã nghiên cứu rất lâu năm về lịch sử Nhật Bản, đặc biệt là lịch sử Nhật Bản cận hiện đại. Thầy cũng viết rất nhiều sách về giai đoạn này ví dụ như về Fukuzawa Zukichi, về quá trình Nhật Bản cải cách theo mô hình phương tây trong giai đoạn Minh Trị và gần đây là cuốn "Duy Tân thập kiệt". Trong cuốn sách này tác giả không chỉ viết về tiểu sử của nhân vật mà có một phần tôi cảm thấy rất thú vị và nếu là tôi thì tôi cũng sẽ đưa vào khi viết về các nhân vật, đó là ảnh hưởng của nhân vật đối với nước Nhật hay tình cảm của người Nhật đối với nhân vật ngay cả sau khi nhân vật đã qua đời. Chúng ta biết rằng thường bối cảnh lịch sử mà diễn ra sự thay đổi lớn thì rất phức tạp, tức là cùng một hiện tượng, cùng một vấn đề nhưng các tầng lớp trong xã hội sẽ đánh giá khác nhau. Trong bối cảnh lịch sử như vậy thì các nhân vật sẽ hoạt động và sẽ có thái độ rất khác nhau cho nên sau khi họ mất đi rồi thì cái đánh giá của đời sau đối với họ cũng sẽ rất khác. Có những nhân vật sẽ được yêu thích một thời gian nhưng sau đó sẽ không được dân chúng yêu thích nữa vì tâm tính, tư tưởng của thời đại thay đổi. Trong cuốn sách này thì tác giả Nguyễn Tiến Lực có đề cập đến chuyện đó. Mặc dù viết về lịch sử nhưng nó sẽ có được một góc nhìn tham chiếu với hiện tại và như vậy thì nó giúp cho độc giả đọc lịch sử sẽ cảm thấy không xa lạ.
Tất cả các nhân vật được đề cập trong này có những điểm chung có thể hấp dẫn đối với thanh niên. Đó là khi họ bước lên vũ đài hoạt động dù là học thuật hay chính trị thì họ đều ở độ tuổi thanh niên và rất trẻ trung. Đọc ở đây chúng ta sẽ thấy anh hùng không đợi tuổi, Hầu hết họ đều rất trẻ, đây là một đặc điểm rất thú vị cho nên nó sẽ tiếp thêm cái dũng khí cho thanh niên. Thứ hai, họ đều xuất thân là võ sĩ, bậc thấp hoặc bậc trung, cho nên tất cả những người được đề cập đều có sức khỏe tuyệt vời. Cho nên khi thanh niên Việt Nam đọc cuốn này sẽ được gợi nhắc, gây cảm hứng cho người Việt, đó là muốn làm một việc gì cho cộng đồng cho gia đình mình hay cho cá nhân thì sức khỏe và tuổi trẻ đều là thứ cần phải tận dụng. Những người thanh niên Nhật được mô tả trong đây có một thái độ vừa cương quyết theo đuổi mục tiêu của mình nhưng họ cũng rất mềm dẻo. Ban đầu họ có thể theo người này chống người kia nhưng sau đó khi họ ngồi nói chuyện với nhau thì họ đặt lợi ích dân tộc lên trên hết. Người Việt Nam chúng ta khi đọc cuốn này sẽ có thể liên tưởng, suy ngẫm và rút ra điều gì đó bổ ích cho mình.