Não bộ có thể kiểm soát khả năng suy nghĩ, nói chuyện, cảm nhận, nhìn, nghe, ghi nhớ và mọi hoạt động của cơ thể của chúng ta. Nó thậm chí còn kiểm soát cả hơi thở của bạn. Cùng với nhau, não, tủy sống và dây thần kinh tạo thành hệ thống thần kinh trung ương. Vậy, não bộ con người hoạt động thế nào? Mời các bạn cùng tìm hiểu qua tác phẩm "Não bộ kể gì về bạn" của tác giả David Eagleman.
Em NGUYỄN MINH PHƯƠNG, Đại sứ văn hóa đọc năm 2021: David Eagleman là một nhà thần kinh học, tác giả và nhà truyền thông khoa học người Mỹ tại Stanford. Ông được biết đến với công trình nghiên cứu về não bộ được công bố trên các tạp chí lớn.
“Não bộ kể gì về bạn?” không phải kiến thức học thuật khô khan mà nó mang đến cho người đọc thông tin thú vị về hoạt động não bộ cũng như những tiềm năng của nó. Giúp chúng ta hiểu hơn về chính cơ quan quan trọng và bí ẩn bậc nhất của cơ thể.
Sách gồm 6 chương, mỗi chương là một câu hỏi và trả lời cho các câu hỏi đó là sự giải thích dựa trên các nghiên cứu khoa học cũng như chính những thử nghiệm và nghiên cứu của tác giả. Não bộ hình thành bởi những kết nối giữa các neuron thần kinh và nếu không được sử dụng thì những kết nối này sẽ mất đi, điều này phụ thuộc rất nhiều vào môi trường xung quanh. Cuốn sách đề cập tới nội dung: Ở các giai đoạn cuộc đời khác nhau, độ tuổi khác nhau, các cách liên kết trong não bộ cũng khác.
Ví dụ ở trẻ sơ sinh, 2 năm đầu đời là lúc các liên kết não bộ hình thành mạnh mẽ nhất, đó là thời gian trẻ bắt đầu tương tác với thế giới bên ngoài, bắt đầu tiếp xúc ngôn ngữ, tập nói, tập đi,… vậy nên những ảnh hưởng của môi trường đối với con trẻ là rất quan trọng, lúc này chúng cần được quan tâm chăm sóc yêu thương hơn bao giờ hết.
Cũng nhờ biết được quá trình hình thành các kết nối não bộ, em hiểu được rằng trải nghiệm của mỗi người trải qua là khác nhau, họ chịu ảnh hưởng từ những môi trường khác, với các điều kiện khác nên ta cần biết tôn trọng và thông cảm nhiều hơn. Ta không biết họ đã phải trải qua những gì, ta không nên đánh giá và yêu cầu họ luôn có những suy nghĩ giống mình.
Nội dung ấn tượng với em nhất là sự hoạt động của vô thức. Con người tiếp nhận thông tin vào não qua các thụ thể tại các giác quan: Thị giác, thích giác, khứu giác…. .Các dữ liệu này khi được truyền vào não sẽ kết hợp với dữ liệu sẵn có để củng cố liên kết trong não bộ.
Bằng cách nghiên cứu sự hoạt động thần kinh qua việc theo dõi sóng não, họ thấy được các con đường mà thói quen hình thành. Cơ quan thứ cấp của hệ thần kinh (vô thức), nơi mà các hành động trở thành vòng lặp, thói quen. Nhờ vậy não bộ cảm nhận được thứ mà ý thức không hình dung được, ví dụ nó lý giải cho việc chúng ta sẽ cảm thấy gần gũi với người đối diện hơn khi 2 người đang cùng nhau thưởng thức đồ uống ấm nóng, ngồi một chiếc ghế mềm mại so với việc uống đồ lạnh, ngồi trên chiếc ghế cứng. Điều này xuất phát từ thói quen và cảm nhận trong quá khứ.
Ở chương cuối, tác giả đề cập đến tương lai của não bộ, như việc cấy ghép não, áp dụng công nghệ tiên tiến. Ở đây có một công nghệ đang được áp dụng và phát triển mang lại ấn tượng lớn với em đó là việc thay thế giác quan bị mất đi, ví dụ với người khiếm thị, họ nghiên cứu ra việc truyền thông tin bằng xung điện qua xúc giác với sự hỗ chiếc áo tên là VEST, thông tin này đưa nên não bộ và họ có thể hiểu được mà không cần nhìn.
Cuốn sách đã giúp em mở mang thêm rất nhiều hiểu biết về não bộ, thỏa trí tò mò và đôi khi bị choáng ngợp về sự phát triển khoa học tiên tiến. Em tin rằng đây sẽ là cuốn sách phù hợp với nhiều lứa tuổi mà bạn đọc có thể tìm đến để biết nhiều hơn về bản thân, hiểu hơn về não bộ, về hành vi và xã hội xung quanh.
